باغ در تاریخ واساطیر

اگر به تاریخ و اساطیر نگاهی افکنیم ، قصه باغ نمرود و شداد بیانگر مسیر تاریخ باغ سازی است و به حدود بیش از سه هزار سال قبل از مسیح می رسد.
در مورد تصویر سازی از بهشت گمشده در غالب هنر باغ سازی ، یکی از عجایب هفتگانه باغ های معلق بابل بود. باغ های معلق بابل در کرانه رود فرات قرار داشت.
ارتفاع باغ به اندازه یک ساختمان 35 طبقه امروزی بود.

تاق های ضربی که در این باغ زده شده بود، تا آن زمان متداول نبود که یکی از عجایب این باغ ، وجود همین تاق های ضربی بود.
در حقیقت ، باغ های واژگون و معلق نبودند. شاید علت نام گذاری این باغ ها به باغ های معلق از آن جهت بود که کلمه معلق در زبان لاتین به معنی تراس و بالکن است و چون در این باغ ، تراس ها و بالکن های زیادی وجود داشت ، آنها را باغ های بالکن دار یا معلق نامیده اند.
تراس ها در طبقاتی روی یکدیگر واقع شده بودند و هر کدام ستون های سنگی مکعب شکل تو خالی داشتندکه به وسیله گیاهان ، پوشیده شده بود.
تحقیقات بیشتر در منطقه بابل به یافتن پایه های این ستون ها انجامید است.

باغ ایرانی

باغ ایرانی

باغ ایرانی نماد بی نظیری از فضای کیهانی و بهشت گمشده است.
هندسه باغ ایرانی براساس طرح ماندلایی استوار است،
قرار گیری حوض آب و یا کوشک در محل تقاطع محور های چهار باغ و در مرکزیت طرح ماندالایی ایرانی ، به شکل گیری این طرح کمک می کند.
کوشک در مرکز باغ ایرانی ، نماد مرکز بهشت و یا همان خانه بهشتی است.
شبیه این کوشک ها را می توان در کاخ هشت بهشت اصفهان مشاهده کرد که به شکل هشت ضلعی بنا شده است.

باغ ایرانی ، برخی اتفاقات و واقعیت غیر قابل رویت بین آسمان و زمین را مرئی و قابل رویت می سازد.
باغ ایرانی ، الگویی کیهانی است که جاودانه است، آرامش را در میان هیاهو و آشوب شهر ها ، وحدت کائنات در عین پیچیدگی و نظم را در عین بی نظمی به همراه دارد.
انسان پس از گسست از دنیای مادی، با ورود به این باغ، به فضای بی زمان قدم می گذارد.
فضای باغ ایرانی، فضایی پویا در جستجوی معنی است و دلیل بی مرگی و جاودانگی آن نیز حضور نیروهای قدسی است که با روح انسان پیوندی عمیق دارد.

باغ ایرانی در کاخ های سلطنتی

باغ ایرانی در کاخ های سلطنتی هخامنشی ، ایوان های ستون دار عظیمی داشت که به فضای سبز اطراف باز می شد  تالار های پادشاهی ، رو به کاخ های پر درخت و استخر های بازتابنده بود.
در طبیعت خشک و وحشی صحرا ، باغ بهشتی قرار داشتند.
کلمه بهشتی در زبان انگلیسی برگفته از کلمه پردیس در فارسی قدیم و به معنی فضایی است که با دیوار احاطه شده است.

باغ های کاخ های پاسارگاد ، آمیزه ایی از چند سبک مختلف بود ولی در کل این بنا چیزی نو در خود داشت و آن معماری سنگی بود که تقلیدی از بناهای قدیم آریایی و
از آجر گلی و چوب ساخته شده بود و باغی آن را احاطه می کرد.

برای رسیدن به باغ اصلی باید از دروازه ای بزرگ و خیابانی با درختان انبوه و از روی پلی بر روی رودخانه که به حیاط کاخ پذیرایی منتهی می شد عبور کرد.
این کاخ از چهار سو و در هر طرف با ایوان هایی وسیع و با ستون هایی بلند ، رو به باغ داشت.
خیابان های پر از درخت دیگری هم به باغ سلطنتی منتهی می شد و در اطراف آن عمارت کلاه فرنگی قرار داشت و به کاخ اقامتی منتهی می شد.

باغ ایرانی
نخستین اسناد تاریخی درباره ی باغ ایرانی هخامنشی

نخستین اسناد تاریخی درباره ی باغ ایرانی هخامنشی ، اسناد گزنفون نویسنده یونانی است.
در سال 401 قبل از میلاد ، او علاقه ی داریوش اول به باغ ایرانی را بدین شکل توصیف می کند:
در تمام زمین هایی که او در آنها زندگی یا از آنها دیدن می کند،
باید باغ های بهشتی مملو از تمام خوبی ها و زیبایی هایی که از خاک می روید، وجود داشته باشد …

باغ ایرانی هخامنشی

باغ تاج محل

باغ تاج محل، از پر آوازه ترین بناهای جهان و آرامگاه زیبا و با شکوهی است که
براساس طرح ماندلایی ساخته شده است.

این باغ در نزدیکی شهر آگرا و در 200 کیلومتری جنوب دهلی نو واقع شده است.
آغاز ساخت تاج محل ، سال 1632 میلادی بوده و در سال 1647 میلادی تکمیل شده است.

این باغ بهشتی آرامگاه همسر ایرانی ( ممتاز محل یا ارجمند بانو بیگم ) پنجمین امپراتور گروکانی هند ( شاه جهان) است.
در این باغ ، عناصر مختلف فضا ، دروازه کیهانی ، ایوان ، تزئینات نمادین کهن الگویی، گنبد کیهانی و نور قدسی در این مجموعه به زیبایی با یکدیگر وحدت دارند و از یک هارمونی و نظم تبعیت می نمایند.

باغ شالیمار

باغ شالیمار نیز از جمله باغ های ماندلایی است که در لاهور پاکستان واقع شده است.
این باغ به دستور جهان شاه ، امپراتور گورکانی در سال 1641 میلادی ساخته شده است.
آرامگاه همایون مقبره ایی در منطقه نظام الدین و در مرکز شهر دهلی است که در مرکز باغی با طرح ماندلایی قرار دارد.
این باغ که متعلق به دومین پادشاه امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان هند بود در قرن شانزدهم میلادی ساخته شده است.

باغ ایرانی شالیمار

باغ ایرانی ماهان کرمان

از جمله باغ ایرانی که به معنای واقعی کلمه ، مثالی واقعی از بهشت گمشده است،
باغ شاهزاده یا باغ ماهان کرمان است که یکی از زیباترین باغ های تاریخی ایران به حساب می آید.
این باغ ایرانی در حدود چهار کیلومتری شهر ماهان و حوالی شهر کرمان و در دامنه کوه های تیگران واقع شده و مربوط به اواخر دوره قاجاریه است.
این باغ که مقبره شاه نعمت الله ولی است، به شکل نمادی از بهشت در دل کویر ساخته شده است.

باغ شاهزاده ماهان ، شامل سه حیاط و ساختمان های اطراف آن است که بر روی یک محور مرکزی ساخته شده است.
حیاط جلو با دروازه ایی که بر بالای گنبدی تعبیه شده ، از دو حیاط دیگر زیباتر است.
این دروازه ورودی باغ بهشت است.
فواره های زیبای باغ شاهزاده براساس اختلاف ارتفاع و نه هیچ نیروی دیگری فعال هستند.
این باغ ، از نمونه های باغ ایرانی است.
شناخت روح مکان به وسیله معمار هنرمند این باغ از ویژگی های این اثر است.

دادن فرم و شکل هندسی به مسیر حرکتی و آن نما ها و قرارگیری آنها در بهترین
چشم انداز و نمای کوه ها در امتداد محور اصلی باغ و در پشت عمارت، برجهت دهی ناظر و حرکت به سمت مکان اتفاق یا مقصد تاکید می کند.
هرچند که ورود به این مکان سرشار از اتفاق، به منزله رسیدن به مقصد است
و در هر لحظه از زمان ، سکانس ها و تصاویر مختلفی مقابل چشمان مخاطبان پدیدار می شوند.
این باغ ایرانی ، در هر فصل سال ، زیباترین فضاها را خلق می کند که در توصیف کلمات
شاعرانه نمی گنجد و باید با مشاهده و از درون احساس شود.

باغ ایرانی شاهزاده ماهان

نقش آب در معماری

صخره ها ، گیاهان و آب ، اولین عناصر طبیعی هستند و مکان را مقدس و معنا دار می سازند.
میرچا الیاده می نویسد : بدوی ترین مکان های مقدسی که می شناسیم، آنهایی هستند که خرده جهانی را به وجود می آورند:

چشم اندازی از سنگ ها ، آب و درختان. همچنین او یاد آوری می کند که چنین مکان هایی هرگز به دست انسان انتخاب نمی شوند، آنها فقط از سوی او کشف می شوند، به عبارت دیگر مکان مقدس به طریقی خود را بر وی آشکار می سازد.
در محیط ، مکان های مقدس چنان عمل می کنند.

تقدس آب به عنوان عنصری پاک و بهشتی ، موجب به کار گیری آن در باغ ها به شکل های مختلف راکد و سیال شده است.
معانی و مفاهیمی که در مورد تقدس آب در دنیای شرق و غرب وجود دارد، نشان می دهد که در اساطیر و ادیان ، آب خواص تطهیر و پاک کردن انسان از گناه را دارد.

برای مثال ، هر کسی که در آب مقدس فرو رود ، می میرد و مانند یک کودک بی گناه ، به دنیا دوباره باز می گردد.

باغ ایرانی

نقش آب مقدس در فرهنگ ها و تمدن ها

نقش آب مقدس در فرهنگ ها و تمدن های مختلف آشکار است.
ناهید در ایران به عنوان اسطوره مقدس شمرده می شود، آناهیتا، ایزد بانوی همه آب های روی زمین و سرچشمه اقیانوس کیهانی است.

سرسوتی، خدا بانوی آب های هند ، رودی است که از هیمالیا و سرزمین کهن آریا، به جانب غرب سرازیر می شود. چنانکه می گویند در روزگار کهن، این رود به دلیل پاک کنندگی ، باروری ، قدرت حاصل خیزی ، زلالی و جاری بودن به دریا ، مورد تکریم قرار می گرفت.
رود نیل ، اسطوره مقدس است و عامل ریزش باران و نماد خاقانی است. اژدها باران آفرین و نمودار روح یا فرشته آب است.

آب در باغ سازی ایرانی

باغ سازی ایرانی نیز سرشار از کاربرست های آب در قالب چشمه ها ، حوض ها ، فواره ها و آبشار هایی است که زیبایی باغ های ایرانی را افزایش می دهد.
آب عنصری است که از طریق حواس پنجگانه قابل درک است،
لذا به عنوان عامل شناخت و ادراک فضا از مهمترین نشانه ها است، نه تنها نشانه ایی برای شناخت فضا ، بلکه خود می تواند خالق آن فضا، آنگونه که ذات فضا می طلبد ، باشد.

آب با بهره مندی از قابلیت های خویش ، مانند حیات ، تازگی ، درخشنگی ، پاکیزگی؛ رونق و رواج روشنایی ، سکون ، آرامش و تحرک ، قدرت ایجاد احساس های متفاوتی در روح و روان انسان را دارد.
به علت احترام و تقدس آب روان و آبگیر ، به کار گیری آن در فضا های معماری، از بهترین شیوه های ایجاد آرامش و جذب مخاطبان به فضا است.

باغ ایرانی

به کارگیری آب در معماری باغ ها

چهار باغ ایرانی نیز از به کار گیری آب و جریان محور های آن میسر شده است.
صدای آب و جهت دهی به واسطه آن ، بهترین عامل هدایت افراد به مکانی خاص و قدسی در بهشت است.

در باغ سازی معماری ایرانی ، بهترین نمونه ها بهره گیری از آب ، برای تلطیف فضا، به عنوان عنصری مقدس در مکان و در مواقعی برای هدایت ناظر از بیرون به درون، طی سلسله مراتبی قابل مشاهد است.
محور های آب در باغ ایرانی ، سیر کولاسیون حرکتی افراد را تعریف کرده و آنها را به مکانی اتفاقی همانند کوشک و یا حوضچه آب هدایت می کنند.
معماری و هنر ایرانی ، بسیار طبیعت گراست.

این اصل در باغ ایرانی ، سبب به وجود آمدن فضا های نیمه بازی مانند ایوان و کوشک شده است که حد فاصل و پیوند دهنده فضای طبیعت و بخش درونی ساختمان است.
وجود فضای دنج و خلوت در طبیعت ، در باغ ایرانی یک قاعده است.
در نتیجه ، باغ ایرانی فضایی عارفانه و شاعرانه برای تامل بیشتر یه شمار می رود.
ایرانی ها باغ را تمثیلی از بهشت برین می دانستند و تمنای جاودانگی را در باغ تجربه می کردند.
وجود چشم انداز های عمیق و باز در محور ها و مسیر های اصلی باغ، نبود موانع بصری و هدف دار بودن مسیرها بر نمادین بودن باغ ایرانی، بیشتر صحه می گذارد.

باغ فین

از بهترین نمونه های آن که آب به عنوان عنصری اصلی در آن است ، می توان به باغ فین کاشان اشاره کرد.

بنای اولیه باغ فین کاشان به قبل از اسلام باز می گردد و با تمدن 7000 ساله شهر قدیمی سیلک پیوندی دیرینه دارد و از چشمه سلیمانیه تغذیه می شود.
باغ فین کاشان ، نمونه ستودنی باغ ایرانی است که تمام مشخصات و جنبه های یک باغ اصیل ایرانی در آن جمع شده است.
قرینه سازی محور باغ ، وجود کوشک در هسته مرکزی ، اهمیت نور و سلسله مراتب فضایی ، اتصال و بی مرزی بین باغ و کوشک ، حفظ وحدت ، محور های اصلی صلیبی آب و منطبق بر مسیر حرکتی ، تزئینات ، ایوان های وسیع رو به باغ بهشتی از ویژگی های این باغ است.

این باغ نمونه ای از کاخ های عهد صفوی است که در دوره زندیه و قاجاریه ، بناهایی به آن افزوده شده است.
آب در باغ فین به صورت راکد در استخر مقابل کوشک و حوض خانه صفوی، روان در جوی ها ، فوارنی در فواره ها و جوششی به صورت ظهور آب از حفره های منظم کف حوض در حوض جوش و حوض خانه صفوی  و شتر گلوی فتحعلی شاه حضور دارند.
همانند باغ شاهزاده ماهان ، درخت سرو ، درخت کیهانی باغ است.
به نظر می رسد، ایده اصلی باغ فین کاشان ، نقش و اهمیت آب در ایجاد طرح ماندلایی ایرانی و نمادی از چرخه و روح زندگی است.

باغ ایرانی فین کاشان

باغ هشت بهشت

طرح ماندلایی با قرار گیری کوشک و حوض در مرکز ، در باغ هشت بهشت نیز دیده می شود.
عمارت هشت بهشت که روزگاری زیباترین کاخ عالم نیز نامیده می شد ، در زمان شاه اسماعیل صفوی ساخته شده است.
باغ وسیعی که عمارت در آن واقع شده ، جزئی از باغ بزرگ نقش جهان بوده است که شاه اسماعیل اول احداث کرده و در زمان جانشین او به خصوص شاه عباس اول به قطعات متعددی تقسیم شد.
این قصر از همان ابتدا هشت بهشت نامیده شد که عبارت قدسی در معماری است.

همه عناصر و اجزا در معماری باغ ایرانی سعی در حفظ وحدت مکان و اثر دارند و عمارت یا کوشک نیز به حفظ وحدت  باغ ایرانی کمک می کند.
باغ ایرانی تجلی فضای قدسی و گردآوری مکانی فراتر از زمان و مکان است.
در اساس باغ ایرانی خارج از این ابعاد جهان است و الگویی ازلی و ابدی را به نمایش می گذارد.

در بیشتر باغ های ایرانی ، در مقابل کوشک ، حوض و آب نما قرار داده اند و بدین طریق، از انعکاس بنا بر روی آب و با استفاده از نور ، فضای زیبایی خلق شده است.

باغ ایرانی هشت بهشت

باغ ائل گلی

در باغ ائل گلی تبریز ، عمارت در مرکز آب قرار داده شده است.
طرح باغ ائل گلی تبریز چنانکه اشاره شد، متاثر از طرح ماندالا است به گونه ایی که طرح ماندالایی و مرکزگرای چهار باغ ایرانی از طریق مرکزیت کوشک در هسته مرکزی آب ، به مانند جزیره ایی متبرک شده، میسر شده است.

انعکاس تصاویر درختان ، حرکت ابرها و درخشش نور در آب، همواره موجب تغییر کیفیت فضاهای معماری طی گذر زمان شده است.

باغ دولت آباد

آب این امکان را به مخاطبان می دهد که فضاهای متفاوتی را در گذر زمان تجربه کنند و از زیباترین نمونه های آن می توان به استخر روبروی باغ دولت آباد یزد و عمارت
چهل ستون در اصفهان اشاره کرد.

دونالد نیوتن ویلبر در ارتباط با نقش آب در طرح چهار باغ ایرانی می نویسد :

از چهار هزار سال پیش از میلاد، هنگامی که شکارچیان از کوه ها سرازیر می شدند و در دوره های طویل در فلات بزرگ ایران به کار کشاورزی می پرداختند ،
جنبه های مختلف زندگی و معتقدات خود را بر روی اشیایی سفالین نقش می کردند.
بروی بعضی از کاسه های سفالین ، نقش آبگیر هایی دیده می شود که اطراف آنها را درخت زندگی احاطه کرده است و برخی دیگر دنیا را نشان می دهند که به
چهار قسمت تبدیل شده است و گاه آبگیری هم در وسط آن مشاهده می شود.

این نوع طرح متقاطع، که در آن یک محور ممکن است از محور دیگر بزرگتر باشد به صورت طرح نمونه باغ های ایران در آمد و نام چهار باغ بر آن گذاشته شد.
این گونه طرح ها از زمان ساسانیان که معمول بود در شکارگاه در محل تقاطع کوشکی بنا کنند ، ترسیم می شده است.

جهت ثبت نام و اطلاع از شرایط کلاس های آموزشی دکوراسیون داخلی

5/5 - (18 امتیاز)
مطالعه بیشتر
محسن فروغی
پرسپکتیو تک نقطه ای ، پرسپکتیو یک نقطه ای
۱۰ راه موثر برای انتخاب درست پلان ساختمان
نورپردازی معماری زاها حدید
هارمونی رنگی در طراحی داخلی خانه
تقارن در دکوراسیون داخلی
طراحی داخلی با نرم افزار تری دی مکس
اسکچ آپ یا تری دی مکس
تقلید در معماری
اتاق مطالعه
طراح دکوراسیون داخلی کیست
طراحی دفتر کار در منزل
ضرورت آموزش اسکیس
گابریل گورکیان - معمار ایرانی
ایده‌ها و نکاتی درباره‌ی محل قرار گیری و دکور تلویزیون
ایده ها، الهامات و تصاویر طراحی پلکان
دکوراسیون و طراحی آشپزخانه کوچک
اهمیت طراحی نمای ساختمان
۸ تا از رنگ های طراحی داخلی که همین الان باید در خانه تان داشته باشید
پانل های مشبک فلزی در معماری
معرفی شغل طراح داخلی
دیزاین اتاق خواب کوچک
نحوه‌ی انتخاب رنگ مبلمان راحتی 
چگونگی رندر طراحی داخلی در تری دی مکس
نصب ساعت در اتاق نشیمن
اهمیت خطوط دید در طراحی داخلی
مهم بودن نورپردازی در طراحی
نورپردازی لنداسکیپ
اسکیس چیست ؟
ترفندهای تزیین سقف
شروع ثبت نام دوره های آموزش حضوری و یا آنلاین - مشاوره رایگان : 587 587 22 - 110 111 28
+